สามอารามมังกร ที่เรากำลังจะพูดถึงในตอนนี้คือ วัดเล่งเน่ยยี่ วัดเล่งฮกยี่ และ วัดยงฮกยี่ ทั้งสามวัดเกี่ยวข้องกันยังไง ? ทำไมจึงเรียกตำนานแห่งมังกร
ทั้งสามชื่อ คือชื่อวัดจีน เราจะคุ้นเคยกันดีกับ วัดเล่งเน่ยยี่ วัดมังกรกมลาวาส อยู่เยาวราช กรุงเทพมหานคร วัดเล่งฮกยี่ หรือ วัดจีนประชาสโมสร อยู่ฉะเชิงเทรา ส่วนวัดยงฮกยี่ คือ วัดบำเพ็ญจีนพรต อยู่นั้นก็เยาวราช กรณีของ เล่งเน่ยยี่ กับ เล่งฮกยี่ ถูกขนานนามจากคอมูเตลูว่า หัวมังกร (เล่งเน่ยยี่) และ ท้องมังกร (เล่งฮกยี่) ส่วน หางมังกร คือ วัดเล่งฮั่วยี่ วัดมังกรบุปผาราม อยู่ปราจีนบุรี ยังไม่ได้กล่าวถึงในตอนนี้ แล้ว ยงฮกยี่ มาเกี่ยวอะไรด้วย สามวัดนี้เกี่ยวกันยังไง
ย้อนไปในสมัยรัชกาลที่ 5 ในวันที่ยังไม่มี เล่งเน่ยยี่ ไม่มีเล่งฮกยี่ แต่มี ย่งฮกอำ (ย่งฮกอำ คือ ย่งฮกยี่) มีวิหารร้างอยู่ใกล้ตรอกเต๊า เป็นวิหารอวโลกิเตศวร สร้่งมาตั้งแต่ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ก่อนปี 2414 มีพระภิกษุจีนองค์หนึ่งจาริกมาพำนักที่นี่ ท่านเป็นพระนักปฏิบัติ มีวัตรเป็นที่น่าเลื่อมใส มีนามว่า สกเห็ง ท่านสกเห็ง มีคุณธรรมเป็นที่ประจักษ์ จนได้รับสถาปนาจากรัชกาลที่ 5 ให้เป็น พระอาจารย์จีนวังสมาธิวัตร เจ้าคณะใหญ่จีนนิกายรูปแรก มีการสร้างวัดให้ท่านไปครองแห่งใหม่อยู่ใกล้กัน ชื่อไทย วัดมังกรกมลาวาส หรือวัดเล่งเน่ยยี่
ท่านสกเห็ง ได้ปฏิสังขรณ์วิหารพระอวโลกิเตศวร หรือ ยงฮกอ่ำใหม่ เปลี่ยนชื่อเป็น “ย่งฮกยี่” แล้วกราบบังคมทูลขอพระราชทานนามวัดจากรัชกาลที่ 5 ได้พระราชทานนามวัดว่า “ วัดบำเพ็ญจีนพรต ”
ระยะเวลาใกล้เคียงกับการบูรณะ ยงฮกอำ ท่านสกเห็งได้สร้างวัดอีกแห่งที่แปดริ้ง ในปี 2449 เมื่อครั้งเสด็จประพาสมณฑลปราจีนบุรีเพื่อเปิดทางรถไฟสายกรุงเทพฯ-ฉะเชิงเทรา พร้อมกับพระราชทานนามว่า "วัดจีนประชาสโมรสร"
สิ่งที่ยืนยันหัวมังกรกับท้องมังกร ว่ามีความเกี่ยวเนื่องกัน นอกจากเล่งอกยี่จะสร้างโดยเจ้าอาวาสองค์แรกของเบ่งเน่ยยี่ ผู้มาจาก ยงฮกยี่ ที่เล่งฮกยี่มีสิ่งที่ยงฮกยี่มี โครงสร้างของเล่งเน่ยยี่ เข้าไปด้านหน้าเจอรูปท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่ และของวิเศษทรงคุณค่า คือ พระประธาน 3 องค์และองค์ 18 อรหันต์ ทำด้วยกระดาษนำมาจากเมืองจีน พระชุดนี้เป็นชุดที่สั่งมาจากเมืองจีน พร้อมกันทั้ง 2 วัด ใครที่เคยชมพระชุดนี้จะรู้ดีกว่ามีความละเอียดอ่อนเหมือนจริง
ของวิเศษของเล่งฮกยี่ อีกอย่างคือ ระฆังใบใหญ่หนัก 1 ตัน 1 ใน 3 ใบ ในโลกที่รอบระฆังมีอักษรมหาปรัชญา ปารมิตราสูตร ผู้ได้ใดตีระฆังก็เหมือนกับการสวดมนต์ซึ่งได้บุญกุศล และ พญามังกร ที่มีเคล็ดลับในการสักการะ ลูบหัวมังกรลง 3 ครั้ง อธิษฐานขอเกี่ยวกับสติปัญญา และหน้าที่การงาน ลูบลำตัวของมังกร ตามเกล็ดของมังกร 3 ครั้งแล้วอธิษฐาน เรื่องสุขภาพร่างกาย ลูบหางมังกรขึ้นตามเกร็ดของมังกร 3 ครั้ง แล้วอธิษฐานเกี่ยวกับอนาคต
*** ข้อห้าม คือ จับหรือแตะต้องหนวดมังกรโดยเด็ดขาด เพราะจะขออะไรไม่ได้ดังหวังเลย
ความสัมพันธ์ ของทั้งสามอาราม ถูกผูกโยงกันไว้ด้วย เถราจารย์ที่เคารพ ท่าน สกเห็ง นั่นเอง หากไปเยือนวัดมังกร สามารถเจ้าสักการะท่าน สกเห็ง พระเถระผู้ทรงคุณธรรม ที่ได้รับความเลื่อมใสศรัทธาจาก รัชกาลที่ 5 ไม่ธรรมดา ที่พระจีนจากแดนไกลจะกลายมาเป็นเจ้าคณะจีนองค์แรก ปฐมเจ้าอาวาสวัดจีนที่มีชื่อเสียง หรือหากไปแปดริ้วอย่าลืมแวะสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ครบทุกองค์เป็นสิริมงคล
