X
บ้านบาตร ชุมชนมีอดีต ลมหายใจแห่งงานช่างฝีมือกรุงสยาม

บ้านบาตร ชุมชนมีอดีต ลมหายใจแห่งงานช่างฝีมือกรุงสยาม

13 ต.ค. 2567
130 views
ขนาดตัวอักษร

บ้านบาตรชุมชนช่างฝีมือหนึ่งในชุมชนเก่าที่เหลืออยู่ไม่มากในเกาะรัตนโกสินทร์ยังคงประกอบอาชีพตีบาตร เพื่อเป็นอัฐบริขารสำคัญของพระสงฆ์ สำเนียงเสียงตีดังต่อเนื่องเป็นระยะ แม้จะไม่เหมือนในอดีตที่ผ่านมา ภาพของชุมชนบ้านบาตรในอดีตแตกต่างจากภาพปัจจุบันแบบสุดขั้ว บ้านบาตรในอดีตมีบ้านที่มีอาชีพ ทำบาตร ประมาณ 1,000 หลังคาเรือน เป็นแหล่งทำบาตรพระที่ใหญ่ที่สุด จนมีคนเคยสัมผัสกับบ้านบาตรในวันที่รุ่งเรืองเล่าว่า “แค่เดินผ่านจะได้ยินเสียง ตีบาตร เคาะบาตรเสียงดังตลอดเส้นทาง คนจะมานั่งคุยกันไม่ได้ยินเลย จะได้ยินแต่เสียงเคาะดังมาก ทำกันทุกบ้าน วันหนึ่งออกตลาดเป็นร้อยใบ คนทำกันเป็นอาชีพเป็นล่ำเป็นสัน คนทำกันทั้งบ้านแม่บ้านทั้งลูก ทำกันเป็นครัวเรือน แต่ละบ้านจะทำเป็นอย่างทั้ง ตีบาตรลายบาตร ยุบมุมบาตร ตะไบบาตร แล่นบาตร เป็นต้น ทำเป็นงาน ๆ ใครเข้ามา บ้านบาตรละก็หูแทบแตกเลย เสียงดังมาก “


สมัยนั้นถ้าคิดจะซื้อบาตรถวายพระ ต้องไปซื้อที่บ้านบาตร ประวัติความเป็นมาของชุมชนบ้านบาตรน่าจะมีความเป็นมายาวนาน การทำบาตรทั้งใบไม่ได้ทำทั้งหมดที่บ้านบาตร มีบางองค์ประกอบที่ทำจากชุมชนอื่น  เช่น ขอบบาตร ทำจากชุมชนตลาดน้อย ช่างจีนที่ชำนาญการตีเหล็ก เวลาต่อมาเมื่อกิจการของชาวตลาดน้อยเปลี่ยนไป ชาวบ้านบาตรจึงต้องทำขอบบาตรเอง ส่วนฝาบาตรมาจากโรงงานฮั่วเฮงอยู่ตรงกันข้ามวัดจักรวรรดิราชาวาส


การทำบาตรของชุมชนบ้านบาตร ทำเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน ช่างที่มีความชำนาญที่จะทำเองทุกขั้นตอนเหลืออยู่ไม่มากนัก เพราะต้องอาศัยความชำนาญและทักษะ ความอดทน และพละกำลัง การทำบาตรของชุมชนบ้านบาตรจึงเป็นการแบ่งงานกันทำ เป็นงานไป เช่น การหักเหล็ก การงอเหล็ก การติดกง การโค้งหน้า การหยอดบาตร การเป่าแล่น การยุบมุมบาตร การลายบาตร การตีบาตร การตะไบบาตร การรมดำ


บ้านบาตรวันนี้ เสียงตีบาตรเบาบางลง  ยังคงมีเสียงตีบาตรดังเป็นระยะ บ่งบอกว่าชุมชนนี้ยังคงมีชีวิต ยังสืบสานผลงานในอดีตสร้างสรรค์บาตรพระงานฝีมือทรงคุณค่าอยู่ต่อไป หากไปเยือนบ้านบาตรและให้กำลังใจอุดหนุนเท่ากับเป็นการสืบสานให้เสียงตีบาตรยังคงดังต่อเนื่องต่อไป


Terms of Service © 2024 MCOT.net All rights reserved นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล นโยบายการรักษาความมั่นคงปลอดภัยเว็บไซต์ นโยบายเว็บไซต์ของ บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน)