บ้านดอกไม้เป็นชื่อของชุมชนหนึ่งอยู่ใกล้กับชุมชนบ้านบาตรเขตพระนคร ดอกไม้ในที่นี้ไม่ใช่ดอกไม้บูชาพระ หรือดอกไม้ประดับตกแต่งที่เราซื้อกันที่ร้่นดิกไม้ หรือที่มีที่ปากคลองตลาด ดอกไม้ หมายถึงดอกไม้ไฟชุมชนบ้านดอกไม้ หมายถึงชุมชนที่เคยทำดอกไม้ไฟโบราณ หรือดอกไม้เพลิง ที่ใช้จุดในเวลากลางคืนมีเสียงดัง สีสันสวยสดงดงาม น่าตื่นตาตื่นใจ
ชุมชนบ้านดอกไม้เคยเป็นชุมชนใหญ่นอกกำแพงพระนคร ผลิตดอกไม้เพลิงสำหรับงานพระราชพิธี และงานสำคัญ ที่ตั้ง ของชุมชนบ้านดอกไม้ อยู่ระหว่างถนนวรจักรกับถนนบริพัตร ติดริมคลองรอบกรุงใกล้กับชุมชนบ้านบาตรไม่ห่างจากวัดสระเกศ
ดอกไม้เพลิงหรือดอกไม้ไฟ เป็นการละเล่นที่มีอยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยาจนมาถึงกรุงเทพ มีบันทึกเก่าในสมัยกรุงศรีอยุธยาบันทึกไว้ว่า ในพระราชพิธีสำคัญจะมีการจุดดอกไม้เพลิงทุกครั้ง ดอกไม้เพลิงถูกใช้ในงานสมโภช ใช้ในงานรื่นเริง เฉลิมฉลองเป็น งาน สนุกสนาน และงานความเศร้าที่ถวายความอาลัยจะจุดดอกไม้เพลิง เช่น งานสมโภชพระพุทธบาท พระราชพิธีลอยพระประทีบออกพรรษา และพระราชพิธีลอยพระประทีปเดือน 12 ฯลฯ
บ้านดอกไม้ เกิดขึ้นจากพระราชดำริ ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพยายามที่จะสร้างบ้านเมืองให้สมบูรณ์เหมือนกับเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยามากที่สุด ทรงพยายามสร้างบ้านเมือง ย่านชุมชนต่าง ๆ ให้เหมือนกับบ้านเมืองเก่า ผู้คนที่เคยประกอบอาชีพในกรุงศรีอยุธยา เมื่อมาอยู่ในกรุงเทพมหานครแล้วให้รวมกันเข้าเป็นกลุ่มจัดสร้างหมู่บ้านของตนขึ้น ณ ภูมิประเทศที่พิจารณาแล้วว่าคล้ายคลึงกับภูมิประเทศในหมู่บ้านเดิมของตน เพื่อให้ประชาชนเกิดความรู้สึกคุ้นเคยและอุ่นใจว่าบ้านเมืองได้กลับสู่ความสงบสุขอีกครั้ง จึงปรากฏชื่อหมู่บ้านมากมาย เช่นบ้านบุ บ้านช่างหล่อ บ้านขมิ้น บ้านบาตร บ้านหม้อ บ้านช่างทอง บ้านพานถม บ้านดอกไม้ ได้ถือกำเนิดขึ้นสำหรับผู้ที่มีอาชีพทำดอกไม้เพลิงอยู่อาศัยอยู่ตรงข้ามกับบ้านบาตร
ชุมชนบ้านดอกไม้เป็นหนึ่งในชุมชนช่างฝีมือ เหตุที่ชุมชนบ้านดอกไม้อยู่นอกกำแพงพระนครเพื่อความปลอดภัยกรณีอาจเกิดอุบัติเหตุขึ้น ชุมชนบ้านดอกไม้ทำดอกไม้เพลิงมาเป็นเวลานานตั้งแต่การประดิษฐ์และพัฒนาดอกไม้เพลิงตามยุคสมัย แต่ว่าอาชีพนี้ไม่ได้สืบทอดเป็นมรดกต่อเนื่องมาถึงปัจจุบันช่วงเวลาหนึ่งชุมชนบ้านดอกไม้และเปลี่ยนจากการผลิตดอกไม้ไฟเป็นการจำหน่ายดอกไม้เพลิงนำเข้าจากต่างประเทศโดยเฉพาะประเทศจีน
ตัวชุมชนนั้นเคยย้ายออกไปอยู่บริเวณทุ่งพญาไทเรียกว่าชุมชนบ้านดอกไม้ใหม่ ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองต่อมามีการเวนคืนที่ดินเพื่อตั้งกรมทางหลวงทำให้ชุมชนบ้านดอกไม้ดอกไม้ใหม่หายไป ชุมชนบ้านดอกไม้เดิมเคยมีเหตุไฟไหม้ใหญ่ทำให้เจ้าของที่ดินบริเวณชุมชนสร้างตึกแถวให้เช่าตลอดแนวชาวชุมชนเดิมจึงเข้าไปเช่าตึกอาศัยอยู่บางส่วนบางส่วนก็อยู่ในชุมชนประกอบอาชีพขายดอกไม้เพลิงแต่ว่าเริ่มลดน้อยลง ต่อมาด้วยกฎหมายของเมืองที่เห็นความสำคัญและความปลอดภัยเรื่องของอัคคีภัยจึงได้ให้การผลิตดอกไม้ไฟย้ายออกไปอยู่นอกตัวเมืองในที่ห่างไกลเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ
ร้านขายดอกไม้ไฟเก่าแก่ที่เหลือเป็นร้านสุดท้ายคือร้านของนายต่วน ชมเสาร์หัส ที่เคยประกอบอาชีพทำดอกไม้เพลิงและเป็นร้านขายดอกไม้เพลิงร้านสุดท้ายปัจจุบันเลิกประกอบกิจการไปแล้วแต่มีป้ายไม้สีแดงติดอยู่เหนือบานประตูเพื่อเป็นประจักษ์พยานว่าได้ทำอาชีพขายดอกไม้เพลิงและผลิตดอกไม้เพลิงมาก่อน ชุมชนแห่งนี้ร้านแห่งนี้อยู่ใกล้กับชุมชนบ้านบาตร
ความจริงตัวชุมชนบ้านดอกไม้ยังคงมีอยู่เพียงแต่ไม่มีเสียงดอกไม้ไฟ ไม่มีการทำดอกไม้ไฟ แล้วเสมือนชุมชนที่ขาดชีวิตที่เคยเป็นความทรงจำ มีเพียงผู้คนที่พักอาศัยในชุมชนนี้และบอกเล่าเรื่องราวที่เคยเกิดขึ้น ถ้าไปเดินเที่ยวชุมชนบ้านบาตรแล้วเลยไปที่บ้านหน่อไม้สิ่งที่จะได้เจอคือตึกแถวเก่ากับของกินอร่อย เช่น พระรามลงสรง และร้านอาหารอร่อยท้องถิ่นย่านเก่าเขตพระนคร